Táo Đỏ Tân Cương hay còn gọi là Táo Tàu, Hồng Táo, Đại Táo – Jujube là một trong hai loài cây nhỏ có gai thuộc chi Ziziphus (họ Rhamnaceae).
Trong Đông y, Táo Tàu tính ôn, vị ngọt, có tác dụng bổ ích tỳ vị, dưỡng huyết an thần, có hiệu quả điều trị với người tỳ vị suy nhược, ăn ít, phân loãng, khí huyết không đủ, tim đập nhanh.
Táo có thể làm hài hoà các vị thuốc, làm giảm nhẹ tính kích thích và tính độc của một số loại thuốc. Dùng táo theo phép dưỡng sinh rất có lợi cho sức khỏe, như “Thần nông bản thảo kinh” có nói: “Cửu phục khinh thân diên niên”, có thể tạm hiểu câu này là ăn táo nhiều làm cho cơ thể thanh thoát, khỏe mạnh sống lâu.
Táo tàu chín giống quả chà là Ba Tư và đôi khi được gọi là quả chà là Trung Quốc (Chinese red date). Nước trái cây thu được từ trái táo tàu được sử dụng để làm kẹo nhỏ gọi là jujube. Trái cây tươi có nhiều vitamin C.
Quả Táo tàu được ăn tươi, sấy khô, luộc, hầm, nướng và được sử dụng để làm trà.
Do hương vị ngọt ngào và kết cấu dai, chúng thường được sấy khô và được sử dụng trong bánh kẹo và món tráng miệng ở các vùng của châu Á, nơi chúng thường mọc.
Trồng cây Táo tàu ở Tân Cương
Hầu hết là các giống của Táo Tàu (Ziziphus jujuba) đã được trồng trọt hơn 4.000 năm ở vùng Tân Cương. Loài này cao từ 7,6 đến 9 mét, có những chiếc lá hình elip xen kẽ, ba gân, hình bầu dục dài từ 2,5 đến 7,6 cm. Những bông hoa nhỏ màu vàng, sau đó thành những quả màu nâu sẫm, tròn đến thuôn dài bằng quả mận nhỏ. Lớp cùi trắng giòn bao quanh một hột lớn nhọn.
Nhiều công thức thuốc thảo dược truyền thống Tây Tạng sử dụng táo đỏ vì chúng được sử dụng để cân bằng công thức thảo dược và để tăng cường khí và huyết của cơ thể. Tương tự như vậy, chúng cũng được sử dụng trong nấu ăn để làm ngọt và cân bằng hương vị của các công thức nấu ăn.
Quả táo đỏ khô có sẵn ở chợ hoặc cửa hàng tạp hóa quanh năm trên khắp thế giới. Quả táo đỏ khô có màu đỏ, bên ngoài mềm, mùi thơm ngào ngạt. Bên trong mềm và ẩm. Quả táo đỏ tươi có vị ngọt và giòn như một quả táo nhỏ và chỉ có vào mùa.
Dinh Dưỡng của Táo Đỏ Tân Cương
Quả Táo đỏ chứa ít calo và nhiều chất xơ. Chúng cũng cung cấp một số loại vitamin và khoáng chất, bao gồm cả vitamin C và kali.
Quả Táo tàu ít calo nhưng giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất.
Một khẩu phần Táo tàu tươi 100 gram, hoặc khoảng 3 quả, cung cấp
- Lượng calo: 79
- Chất đạm: 1 gram
- Chất béo: 0 gram
- Carb: 20 gram
- Chất xơ: 10 gram
- Vitamin C: 77% hàm lượng cần thiết trong ngày
- Kali: 5%
Do hàm lượng chất xơ cao và lượng calo thấp, Táo tàu là một món ăn nhẹ tuyệt vời và tốt cho sức khỏe.
Chúng chứa một lượng nhỏ một số vitamin và khoáng chất nhưng đặc biệt giàu vitamin C, một loại vitamin quan trọng có đặc tính chống oxy hóa và tăng cường miễn dịch.
Chúng cũng chứa một lượng kali hợp lý, đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cơ bắp và cân bằng điện giải.
Ngoài ra, quả Táo tàu còn chứa carbs ở dạng đường tự nhiên, giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Tuy nhiên, trái táo đỏ khô, thường được ăn và sử dụng để nấu ăn ở nhiều nơi trên thế giới, có lượng đường và calo cao hơn nhiều so với trái cây tươi.
Trong quá trình sấy, đường trong trái cây trở nên cô đặc, và có thể thêm đường bổ sung trong quá trình chế biến.
Lợi ích của Táo Đỏ Tân Cương
Táo đỏ rất giàu chất chống oxy hóa. Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm đã phát hiện ra rằng chiết xuất từ trái cây giúp cải thiện chức năng não, khả năng miễn dịch và tiêu hóa.
Quả Táo Đỏ Tân Cương từ lâu đã được sử dụng trong y học thay thế để điều trị các tình trạng như mất ngủ và lo lắng.
Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm chỉ ra rằng trái cây có thể mang lại những lợi ích sức khỏe ấn tượng cho hệ thần kinh, khả năng miễn dịch và tiêu hóa của bạn.
Giàu chất chống oxy hóa
Quả Táo đỏ rất giàu một số hợp chất chống oxy hóa, chủ yếu là flavonoid, polysaccharid và axit triterpenic. Chúng cũng chứa hàm lượng cao vitamin C, hoạt động như một chất chống oxy hóa.
Chất chống oxy hóa là các hợp chất có thể ngăn ngừa và đảo ngược thiệt hại do các gốc tự do dư thừa gây ra.
Tổn thương gốc tự do được cho là nguyên nhân chính gây ra một số bệnh mãn tính, bao gồm bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim và một số bệnh ung thư.
Do khả năng chống lại các gốc tự do, chất chống oxy hóa có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe.
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy hoạt động chống oxy hóa của flavonoid trong táo đỏ giúp giảm căng thẳng và viêm do các gốc tự do trong gan gây ra.
Trên thực tế, hầu hết các lợi ích của quả táo đỏ đều được ghi nhận là do hàm lượng chất chống oxy hóa của chúng.
Hỗ trợ huyết áp, lưu thông máu
Táo tàu có hàm lượng natri thấp và kali cao, do đó giúp đảm bảo kiểm soát tốt huyết áp. Ngoài ra, nguồn chất sắt và phosphorous dồi dào của hồng táo còn giúp điều hòa lưu thông máu.
Táo đỏ thúc đẩy quá trình tạo hồng cầu thông qua việc kích hoạt erythropoietin do yếu tố cảm ứng thiếu oxy gây ra, có khả năng tái chế sắt heme trong quá trình tạo hồng cầu, thể hiện vai trò hai chiều trong việc điều chỉnh phản ứng miễn dịch trong các điều kiện khác nhau, chứa nhiều khoáng chất bao gồm sắt.
Y học Tây Tạng coi máu được hình thành thông qua quá trình tiêu hóa lành mạnh và hấp thụ thức ăn, chủ yếu được hỗ trợ bởi hệ thống cơ quan Lá lách và Dạ dày. Nếu Tỳ và Khí của Dạ dày bị suy yếu sẽ ảnh hưởng đến khí huyết và chức năng của cơ thể.
Thiếu máu nghiêm trọng trong y học có thể dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt , các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:
- Thanh
- Yếu đuối
- Da nhợt nhạt
- Đau ngực, tim đập nhanh hoặc khó thở
- Nhức đầu, chóng mặt hoặc choáng váng
- Tay chân lạnh
- Viêm hoặc đau lưỡi của bạn
- Móng tay dễ gãy
- Cảm giác thèm ăn bất thường đối với các chất không có dinh dưỡng, chẳng hạn như nước đá, chất bẩn hoặc tinh bột
- Kém ăn, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ em bị thiếu máu do thiếu sắt
Cải thiện giấc ngủ
Đông y dùng Táo tàu để trị chứng mất ngủ, vì cả thịt lẫn hạt táo đều chứa nhiều chất saponin. Đây là loại chất được đánh giá là có tác dụng kích thích giấc ngủ tự nhiên.
Nghiên cứu mới cho thấy chất chống oxy hóa độc đáo của táo tàu có thể mang lại những ích lợi này.
Giúp tinh thần thoải mái, giảm lo lắng, căng thẳng
Táo tàu đã được chứng minh là có tác dụng xoa dịu đối với não và hệ thần kinh và giúp giảm nhẹ lo lắng. Tác động làm dịu của quả hồng táo hoặc chiết xuất táo tàu được phát huy ở cấp hormone và tạo cảm giác êm dịu và thư giãn cho não bộ.
Ngoài ra, trái táo tàu thường được các nhà y học kê đơn để giảm lo lắng.
Hơn nữa, các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm chỉ ra rằng nó có thể cải thiện trí nhớ và giúp bảo vệ các tế bào não khỏi bị hư hại bởi các hợp chất phá hủy thần kinh.
Nghiên cứu trên chuột thậm chí còn cho thấy chất chiết xuất từ hạt táo đỏ có thể giúp điều trị chứng mất trí do Alzheimer. Điều đó nói rằng, bản thân hạt táo thường không được ăn.
Cần có thêm nhiều nghiên cứu trên người để hiểu đầy đủ về cách chiết xuất táo đỏ có thể ảnh hưởng đến não và hệ thần kinh của bạn.
Tăng cường khả năng miễn dịch và chống lại các tế bào ung thư
Táo đỏ có thể tăng cường khả năng miễn dịch và chống lại sự phát triển của các tế bào ung thư.
Thành phần phenol chiết xuất từ Táo đỏ cũng có thể phòng ngừa ung thư, vì nó có thể tăng cường hoạt tính chống oxy hoá. Ngoài ra vitamin C và một số chất chống oxy hóa khác trong Táo tàu cũng giúp loại bỏ gốc tự do, ngăn ngừa sự hình thành ung thư hiệu quả.
Một nghiên cứu trong ống nghiệm lưu ý rằng polysaccharides trong táo đỏ, là loại đường tự nhiên có đặc tính chống oxy hóa, có thể chống lại các gốc tự do, trung hòa các tế bào có hại và giảm viêm.
Giảm mức độ viêm nhiễm và các gốc tự do có thể giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tiểu đường loại 2.
Một nghiên cứu khác cho thấy lignins trong táo đỏ, một loại chất xơ có đặc tính chống oxy hóa, thúc đẩy sản xuất các tế bào miễn dịch và tăng tốc độ trung hòa các hợp chất có hại của các tế bào này.
Trong một nghiên cứu trên chuột, chiết xuất táo đỏ tăng cường các tế bào miễn dịch được gọi là tế bào tiêu diệt tự nhiên, có thể tiêu diệt các tế bào xâm lược có hại.
Quả táo đỏ cũng rất giàu vitamin C, được cho là có đặc tính chống ung thư mạnh mẽ.
Một nghiên cứu trên chuột cho thấy tiêm vitamin C liều cao đã giết chết các tế bào ung thư tuyến giáp.
Ngoài ra, các nghiên cứu trong ống nghiệm đã phát hiện ra rằng chất chiết xuất từ quả táo đỏ tiêu diệt một số loại tế bào ung thư, bao gồm các tế bào ung thư buồng trứng, cổ tử cung, vú, gan, ruột kết và ung thư da.
Các nhà nghiên cứu tin rằng những lợi ích này chủ yếu là kết quả của các hợp chất chống oxy hóa trong trái cây. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu này được thực hiện trên động vật hoặc ống nghiệm, vì vậy cần phải có thêm nghiên cứu trên người trước khi có thể đưa ra kết luận chắc chắn.
Giảm chứng táo bón
Hàm lượng chất xơ cao trong táo đỏ có thể giúp điều hòa cử động ruột và hệ tiêu hóa. Một vốc hồng táo có thể giúp cải thiện chứng táo bón hiệu quả.
Chất dinh dưỡng này giúp làm mềm và thêm khối lượng vào phân của bạn. Kết quả là, nó tăng tốc độ di chuyển của thức ăn qua đường tiêu hóa của bạn và giảm táo bón.
Hơn nữa, chất chiết xuất từ táo đỏ có thể giúp tăng cường niêm mạc dạ dày và ruột của bạn, giảm nguy cơ bị tổn thương do loét, tổn thương và vi khuẩn có hại có thể cư trú trong ruột.
Trong một nghiên cứu, chất chiết xuất polysaccharide trong táo đỏ tăng cường niêm mạc ruột của chuột bị viêm đại tràng, giúp cải thiện các triệu chứng tiêu hóa của chúng.
Cuối cùng, chất xơ trong táo đỏ có thể dùng làm thức ăn cho vi khuẩn có lợi trong đường ruột, cho phép chúng phát triển và vượt qua vi khuẩn có hại.
Làm đẹp da
Chất chống oxy hóa mạnh mẽ của hồng táo, đặc biệt là vitamin C sẽ giúp ngăn chặn sự gia tăng các tế bào ung thư da, khiến chúng không thể phát triển và lan truyền được, đồng thời kích thích cơ thể tăng cường sản xuất collagen, giúp da luôn săn chắc, tươi trẻ, ngăn ngừa nếp nhăn và phòng ung thư da.
Kích thích mọc tóc
Ngoài tốt cho da, hồng táo còn tốt cho tóc. Một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, một loại dầu thiết yếu làm từ hạt giống táo tàu có thể thúc đẩy sự phát triển của tóc, kích thích tóc mọc trở lại và dày hơn trước.
Trong trường hợp bị hói tóc, có thể pha với dầu hạt táo tàu với các loại dầu tăng trưởng khác như vitamin E, dầu hương thảo hay dầu bạc hà để kích thích tóc mọc trở lại.
Khuyến nghị khi ăn Táo Đỏ
Mặc dù quả táo đỏ nói chung là an toàn, nhưng chúng có thể tương tác với thuốc chống động kinh phenytoin, phenobarbitone và carbamazepine, cũng như venlafaxine chống trầm cảm và các SSNRI khác.
Đối với hầu hết mọi người, quả táo đỏ rất an toàn để ăn.
Tuy nhiên, nếu bạn đang dùng thuốc chống trầm cảm venlafaxine hoặc các chất ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine khác (SSNRIs), bạn nên tránh táo đỏ, vì nó có thể tương tác với những loại thuốc này.
Ngoài ra, một nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất từ quả có thể tăng cường tác dụng của một số loại thuốc co giật, bao gồm phenytoin, phenobarbitone và carbamazepine.
Nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào trong số này, bạn có thể muốn thảo luận về bất kỳ mối quan tâm nào có thể có với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình trước khi thêm quả táo đỏ vào chế độ ăn uống của bạn.
Cách ăn Táo Đỏ
Quả táo đỏ nhỏ và ngọt. Khi sấy khô, chúng có kết cấu dai và hương vị tương tự như quả táo đỏ.
Khi còn sống, những loại trái cây này có vị ngọt, giống như táo và có thể được ăn như một món ăn nhẹ bổ dưỡng. Chúng chứa một cái hố với hai hạt, cần được loại bỏ trước khi ăn.
Táo đỏ khô cũng thường được bán để sử dụng trong các món tráng miệng hoặc để ăn như kẹo, đặc biệt là ở châu Á. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng trái cây khô có hàm lượng calo cao hơn trái cây tươi. Ngoài ra, chúng là một nguồn tập trung đường, vì vậy bạn nên hạn chế chúng trong chế độ ăn uống của mình.
Hơn nữa, giấm táo đỏ, nước trái cây, mứt cam và mật ong rất phổ biến ở các vùng của Châu Á.
Công thức nấu ăn Táo Đỏ
Quả táo đỏ có thể được nấu với cháo (cháo), cơm hoặc súp. Người lớn có thể ăn tối đa năm quả táo đỏ một lần, ba hoặc bốn lần một tuần để có lợi cho sức khỏe nói chung.
Trà Táo Đỏ và goji berry
- 3 trái táo đỏ khô
- Một muỗng canh quả goji
Cho quả táo đỏ và quả goji vào cốc trà, thêm nước sôi nóng và ngâm trong 5 phút. Bạn có thể đổ lại bằng nước nóng một vài lần. Đừng quên rằng bạn có thể ăn quả táo đỏ và quả goji vào lúc cuối.
Tác dụng : Bồi bổ cơ thể (Âm) và Máu.
Nấu cháo gạo với táo đỏ
- Một nắm cơm trắng
- 5 quả táo đỏ (bỏ hạt)
- 3 cốc nước
Cho gạo và cả quả táo đỏ vào đun sôi nhỏ lửa cho đến khi gạo mềm và thành chất lỏng dính (khoảng 30 phút). Cháo sẽ có mùi rất thơm và có vị ngọt nhẹ. Tốt nhất nên ăn khi còn ấm. Tuy nhiên trong mùa hè, bạn có thể ăn cháo ở nhiệt độ phòng. Nó có thể được ăn vào bữa sáng hoặc để tráng miệng.
Tác dụng : Tăng cường hệ tiêu hóa và bổ huyết.
Cháo táo đỏ và hạt sen
Món cháo này được nấu giống như cách nấu cháo táo đỏ ở trên, nhưng bạn có thể cho thêm 5 hạt sen vào.
Tác dụng : bổ tỳ vị và tăng Máu; giúp những người có vấn đề về giấc ngủ.
Canh xương bò với táo đỏ
- 1kg xương bò với một ít thịt
- 8 cốc nước
- 20 quả táo đỏ
Cho nước xương bò vào đun sôi. Giảm nhiệt và nấu từ từ trong 4 giờ. 30 phút trước khi ăn, thêm táo đỏ và nấu. Thêm muối và hạt tiêu cho vừa miệng và ăn kèm với các loại rau yêu thích của bạn.
Tác dụng : Bổ khí và máu; làm ấm vòng tuần hoàn.
Nguồn:
- Jujube, Britannica
- What Is Jujube Fruit? Nutrition, Benefits, and Uses, Health Line
- Health benefits of Jujube